Spis treści
Czym jest CSR?
Według Forum Odpowiedzialnego Biznesu CSR (Corporate Social Responsibility) to społeczna odpowiedzialność biznesu za jego wpływ na społeczeństwo. Norma PN-ISO 26000 to norma opracowana przez Międzynarodową Organizację Standaryzacyjną i zawiera wytyczne dotyczące społecznej odpowiedzialności firm jako odpowiedzialności za wpływ podejmowanych decyzji na społeczeństwo i środowisko poprzez transparentność i etyczne zachowanie w takich obszarach jak:
- ład organizacyjny,
- prawa człowieka,
- praktyki z zakresu pracy,
- środowisko,
- uczciwe praktyki operacyjne,
- zagadnienia konsumenckie,
- zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej
Norma ta dotyczy wszystkich organizacji biznesowych, organizacji administracji publicznej i pozarządowej oraz trzeciego sektora.
Zasady i cele społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw
Wielu CSR firmy kojarzy się z pracą wolontariusza, darowiznami, współpracą z fundacjami, czy zbiórkami pieniędzy na szczytne cele. To, oczywiście, jeden z elementów CSR, gdzie dobrze funkcjonujący biznes troszczy się o te obszary społeczne, które wymagają wsparcia. Jak wynika z norm, społeczna odpowiedzialność biznesu to jednak coś więcej niż doraźne wsparcie społeczeństwa. CSR należy traktować całościowo i dotyczy każdej sfery biznesu: uczciwych warunków zatrudnienia, ładu organizacyjnego, dbania o środowisko naturalne, uczciwych warunków konkurencyjnych, czy wpływu na społeczność lokalną. Idąc tym tropem, CSR dotyczy każdego działu w firmie, działu HR, administracji, sprzedaży, produkcji i…zakupów.
Zrównoważony łańcuch dostaw
Według dr Agaty Rudnickiej -Reichel istota zrównoważonego łańcucha dostaw to branie odpowiedzialności za procesy w ujęciu całego cyklu życia produktu: od wydobycia surowców aż po okres, kiedy wyrób staje się odpadem (podejście „od kołyski po grób” czy w szerszym ujęciu „od kołyski do kołyski”, kiedy odpad staje się ponownie surowcem). Rola działu zakupów w tym procesie polega na wyszukaniu, sprawdzeniu i audycie dostawców, regularnej kontroli produkcji, łańcucha dostarczania poszczególnych komponentów kupowanych produktów, warunków ich produkcji i tego, czy deklarowane wartości są zgodne z rzeczywistością. Dział zakupów produkcyjnych będzie pełnił szczególną rolę w kontekście społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) ponieważ decyzje o zakupie np. komponentów będą miały realny wpływ na odbiór i jakość produktu końcowego sprzedawanego przez konkretną firmę, dla której pracują. Działy zakupów nieprodukcyjnych, współpracując z dostawcami, którzy spełniają „kodeks dostawcy” i są odpowiedzialni społecznie będą miały wpływ na postrzeganie całego biznesu i jego wizerunek. O doborze dostawców i wpływie na postrzeganie marki pisaliśmy w artykule 4 kluczowe argumenty, które przekonają zarząd Twojej firmy do wdrożenia platformy zakupowej.
Jak wprowadzić społeczną odpowiedzialność biznesu?
Na co mogą zwracać uwagę działy zakupów, sprawdzając dostawcę przed jego ostatecznym wyborem? Oczywiście, na jakość i rodzaj produktów, z których wytwarzane są zamawiane zakupy, ale również na: miejsce produkcji (miejsca objęte wojną lub konfliktem powinny zostać wykluczone), warunki pracy, wpływa danego dostawcy na środowisko oraz lokalną społeczność, na ceny (ceny dumpingowe są uznawane za nieuczciwe i niezgodne ze społeczną odpowiedzialnością przedsiębiorstw), transparentność firmy i sprawozdania finansowe. Co więcej, kluczowa w tym procesie będzie standaryzacja kryteriów, którymi posługują się kupcy przy wyborze dostawców. W jaki sposób działy zakupów sprawdzają czy dostawcy spełniają kryteria? Najczęściej są to „kodeksy dostawcy”, które kontrahenci są zobowiązani podpisać, aby być wziętym pod uwagę podczas przetargu. Stosowane są również zewnętrzne audyty, zarówno na początku współpracy, jak i w trakcie (np. SEDEX). Dostawcy niekiedy muszą również wypełnić odpowiednią ankietę, która weryfikuje, czy spełniają kryteria zamawiającego w kontekście CSR.
Głównym powodem tak dokładnego sprawdzania dostawców pod kątem CSR jest zminimalizowanie ryzyka biznesowego. Dział zakupów pełni niezwykle odpowiedzialną rolę, a jego decyzje mają wpływ nie tylko na jakość używanych produktów, czy, w przypadku działów zakupów produkcyjnych, na produkt końcowy, ale również na postrzeganie marki, na rezultaty sprzedażowe oraz na zarządzanie ryzykiem biznesowym. W 2017 roku duże badanie (niemal 2,5 tys. respondentów) przeprowadziła firma McKinsey & Company. Jego wyniki jednoznacznie wskazują, że znaczenie kwestii zrównoważonego rozwoju w biznesie wzrasta. Prosty przykład: firma, która kupuje komponenty do swojego produktu końcowego od producenta, który testuje swoje produkty na zwierzętach ryzykuje: zmniejszeniem sprzedaży ze względu na metody produkcji komponentów, utratą wiarygodności i negatywnym odbiorem marki.
Przykład Grupy Polpharmy i firmy Provident Polska.
Świetnym przykładem firmy, która rozumie znaczenie strategii CSR w zakupach jest polska marka Polpharma. Firma wprowadziła kodeks postępowania dostawców Od wszystkich Dostawców niezależnie od kraju ich pochodzenia, Polpharma oczekuje stosowania zasad postępowania zawartych w Kodeksie postępowania Dostawców Grupy Polpharma. Polpharma udostępniła również ankietę samooceny, określającej czy dostawca spełnia podstawowe kryteria odpowiedzialności społecznej. Polpharma, oprócz audytowania dostawców pod kątem CSR na własne potrzeby, prowadzi działania edukacyjne, mające na celu uświadomienie znaczenia CSR.
Provident Polska również wprowadził kodeks etyczny, jak również informuje o działalności CSR w regularnych raportach. Zarządzanie odpowiedzialnym łańcuchem dostaw – w taki sposób, aby był on znaczącym czynnikiem przy wyborze dostawców i zapewniał, że dostawcy działający w imieniu firmy postępują zgodnie ze standardami zrównoważonego rozwoju.
Śniadanie biznesowe Procon Professionals
20 września w ramach programu Procon Professionals przedstawiciele działów zakupów firmowych zebrali się podczas śniadania biznesowego, aby porozmawiać o znaczeniu CSR w zakupach. Ożywiona dyskusja utwierdziła uczestników, że temat odpowiedzialności społecznej w kontekście zakupów firmowych jest niezwykle istotny z biznesowego punktu widzenia, a odpowiedni dobór dostawców to jeden z priorytetów szefów zakupów.
